RAÍCES Y TUBÉRCULOS | |
Categoría y nombre común | Nombre taxonómico |
Achira o Caña de la India, raíz de | Canna edulis Ker Gawl. |
Ahipa | Ahipa Pachyrrhizus ahipa (Wedd.) Parodi |
Angelica, raíz de | Angelica archangelica L |
Apio-rábano o Apio-nabo, raíz engrosada de | Apium graveolens L. var. rapaceum (Mill.) DC. |
Arracacha o Zanahoria Blanca | Arracacia xanthorrhiza Bancr. |
Batata, Papa dulce, Boniato, Moniato o Camote, raíz de | Ipomoea batatas (L.) Lam. |
Chufa, Catufa o Almendra de tierra, pequeño tubérculo de | Cyperusesculentus L. |
Mauka | Mirabilis expansa (Ruiz & Pav.) Standl. |
Mandioca o Yuca, raíz de | Manihot esculenta Crantz |
Mashwa, isañú, añu o cubio, tubérculo de | Tropaeolum tuberosum Ruiz et Pavon |
Ñame, Yame o Batata de China, raíz de | Dioscorea polystachya Turcz. |
Oca o papa Oca, tubérculo de | Oxalis tuberosa Molina |
Papa indígena, tubérculo de | Solanum tuberosum L. subsp. Andigena (Juz. &Bukasov) Hawkes y otras de Solanum Sect. Tuberarium (Dunal) Bitter |
Papa o Patata, tubérculo de | Solanum tuberosum L. |
Pastinaca o Chirivía, raíz de | Pastinaca sativa L. |
Rábano o Rabanito, raíz de | Raphanus sativus L. |
Radicha, raíz de | Cichorium intybus L. |
Remolacha o Beteraba, raíz de | Beta vulgaris L. |
Salsifí blanco, raíz de | Tragopogon porrifolius L. |
Salsifí negro, raíz de | Scorzonera hispanica L. |
Taro, Malanga o Belembe, raíz tuberosa de | Colocasia esculenta (L.) Schott |
Topinambur, Tupinambó, Cotufa, Papa árabe o Pataca, tubérculo de | Helianthus tuberosus L. |
Ulluku, omelloco, olluco, illako o papa lisa, tubérculo de | Ullucus tuberosus Caldas |
Yacón, raíz tuberosa de | Smallanthus sonchifolius (Poepp.) H. Rob. |
Zanahoria, raíz de | Daucus carota L. |
BULBOS Y HOJAS ENVAINADORAS | |
Ajo, bulbo de | Allium sativum L. |
Cebolla de verdeo o Cebolleta, hojas envainadoras de | Allium fistulosum L. |
Cebolla, bulbo de | Allium cepa L. |
Cebollin o Ciboulette, hojas envainadoras de | Allium schoenoprasum L. |
Cebollino de la China, hojas envainadoras de | Allium tuberosum Sprengel // Allium odoratum L. |
Echalotte o Chalote, bulbillos de | Allium ascalonicum L. // Allium cepa Aggregatum types L. |
Puerro o Ajo porro, bulbo y hojas de | Allium porrum L. |
TALLOS Y PECÍOLOS | |
Cardo, pecíolos de | Cynara cardunculus L. |
Espárrago, brote (turión) del rizoma de | Asparagus officinalis L. |
Hinojo, pecíolos de | Foeniculum vulgare Mill. |
Ruibarbo, pecíolo de | Rheum rhabarbarum L. |
HORTALIZAS DE HOJAS (EXCEPTO LAS DEL GÉNERO BRASSICA) | |
Acedera | Rumex acetosa L. |
Acelga | Beta vulgaris subsp. cicla (L.) W.D.J. Koch. |
Achicoria, Radicheta, Radicchio, radicchio rosso y radicchio rojo | Cichorium intybus L. |
Albahaca | Ocimum basilicum L. |
Alfalfa, brotes de | Medicago sativa L. |
Amaranto | Amaranthus caudatus L., Amaranthus hybridus L. subsp. Cruentus (L.) Thell., Amaranthus hybridus L. subsp. hybridus, Amaranthus mantegazzianus Pass. |
Apio o apio de pencas, hojas completas (pecíolos y láminas) de | Apium graveolens L. |
Berro de agua | Rorippa nasturtium-aquaticum (L.) Hayek |
Berro de tierra o de huerta | Lepidium sativum L. |
Canónigo | Valerianella olitoria (L.) Pollich |
Cilantro | Coriandrum sativum L. |
Diente de león, amargón o taraxacon | Taraxacum officinale F.H. Wigg. |
Endivia | Cichorium endivia L. |
Escarola | Cichorium endivia L. |
Espinaca | Spinacea oleracea L. |
Lechuga | Lactuca sativa L. |
Mastuerzo o Quimpe | Lepidium didymum L. |
Perejil | Petroselinum crispum (Mill.) Fuss |
Rúcula, rúgula, rocket o roqueta | Eruca vesicaria (L.) Cav. subsp. sativa (Mill.) Thell. |
INFLORESCENCIAS, FLORES O PIMPOLLOS | |
Alcaparra | Capparis spinosa L. |
Alcaucil o alcachofa | Cynara scolymus L. |
Lúpulo | Humulus lupulus L. |
HORTALIZAS DE FRUTO | |
Ají picante, chile | Capsicum frutescens L. |
Berenjena | Solanum melongena L. |
Chaucha | Phaseolus vulgarisL. |
Choclo o maíz dulce | Zea maiz L. |
Gombo, kimbombo, beme, chauchaturca o kiavo | Abelmoschus esculentus (L.) Moench. |
Papa del aire, chucho, xuxu o chayote | Sechium edule (Jacq.) Sw. |
Papayo de altura, chamburo, papaya de monte, papayuela, chamburo o chilhuacán | Vasconcellea pubescens A. DC. // Carica pubescens Lenné & K.Koch |
Pepino | Cucumis sativus L. |
Pimiento | Capsicum annuum L. |
Locoto | Capsicum pubescens Ruiz &Pav. |
Tomate | Lycopersicon esculentum Mill. // Solanum lycopersicum L. |
Tomate cherry | Solanum lycopersicum var. cerasiforme (Dunal) Spooner, Anderson & Jansen |
Zapallito redondo de tronco | Cucurbita máxima var zapallito Millán |
Zapallo o calabaza | Cucurbita maxima Duchesne ex Lam., Cucurbita pepo L., Cucurbita moschata Duchesne, Cucurbita mixta Pangalo (syn Cucurbita argyrosperma K. Koch), Cucurbita máxima x C. moschata, Cucurbita okeechobeensis (Small) L.H.Bailey 1930 y otras especies de Cucurbita comestibles (*). |
Zucchini | C. pepo L. var. cylindrica Paris |
COLES (HORTALIZAS DEL GÉNERO BRASSICA) | |
Inflorescencias | |
Brócoli: | Brassica oleraceaL. var. itálica Plenck |
De cabeza o francés | Brassica oleracea subvar. Cymosa Duchesne |
Coliflor | Brassica oleracea var. botrytis L |
Nabiza y grelo | Brassica napus L. |
Hojas | |
Coles chinas: | Brassica rapa L. var. glabra RegelBrassica rapa subsp. chinensis (Linnaeus) Hanelt |
Akusay | |
Pak choi o acelga china | Brassica rapa subsp. pekinensis (Loureiro) Hanelt |
Coles verdes o berzas | Brassica oleracea L. subvar. Palmifolia DC. Brassica oleracea var. acephala DC. |
Coles de Milán | Brassica oleracea L. var. sabauda L. |
Kale o col crespa | Brassica oleracea L.varsabellica L. |
Repollitos de Bruselas | Brassica oleracea L. var. gemmifera (DC.) Zenker |
Repollo blanco | Brassica oleracea var. capitata L |
Repollo colorado | Brassica oleracea var. capitata f. rubra DC |
Tallo carnoso | |
Col-rábano | Brassica oleracea L. var. gongylodes L. |
Raíz carnosa | |
Colinabo o Rutabaga | Brassica napus L. var. napobrassica (L.) Jafri o Brassica napus subsp. Rapifera Metzger |
Nabo | Brassica rapa L. Brassica oleracea var. cymosa L. Brassica rapa subsp. oleifera (DC.) Metzg. |
Nombre Común | Nombre taxonómico |
LEGUMBRES | |
Arveja, alverja o guisante | Pisum sativum L. |
Dólicos, poroto de Egipto, poroto japonés | Lablab purpureus (L.) Sweet |
Garbanzo Cicerarietinum L. | Cicer arietinum L. |
Habas | Vicia faba L. |
Lenteja | Lens culinaris Medik. |
Lentejón | Lens culinaris Medik. var. Macrosperma (Baumg.) N.F. Mattos |
Lupino o altramuz común: amarillo: azul: | Lupinus albus L. Lupinus luteus L. Lupnius angustifolius L. |
Poroto adzuki | Vigna angularis (Willd) Ohiwi & H. Ohashi |
Poroto alubia, poroto blanco oval, poroto negro, poroto colorado | Phaseolus vulgaris L. |
Poroto manteca | Phaseo luslunatus L. |
Poroto mung | Vigna radiata (L.) R. Wilczek. |
Poroto pallar, judías de España | Phaseolus coccineus L. |
Poroto tape o caupí | Vigna ungiculata (L.) Walp. |
Soja o soya | Glycinemax (L). Merr. |
Tarwi o chocho | Lupinus mutabilis Sweet |
CÍTRICOS | ||
Nombre común | Nombre taxonómico | |
Naranja dulce | Citrus sinensis (L.) Osbeck | |
Naranja amarga | Citrus aurantium L. | |
Limón | Citrus limon (L.) Burm. f. | |
Mandarina | Citrus reticulata Blanco y Citrus deliciosa Ten. | |
Pomelo | Citrus paradisii Macfad. | |
Cidra | Citrus medica L. | |
Kumquat (Quinoto) | Fortunella margarita (Lour.) Swingle y Fortunella japonica (Thunb.) Swingle | |
Lima, Lima dulce, Lima dulce de Túnez, Limonero dulce del Mediterráneo | Citrus limetta Risso | |
Lima mejicana, lima ácida, lima key, limón sutil | Citrus x aurantiifolia (Christm.) Swingle // Citrus aurantiifolia Swingle | |
Lima Tahiti, Lima de Persia | Citrus × latifolia (Yu. Tanaka) Tanaka | |
Lima dulce de Palestina o Lima dulce | Citrus limettioidesTanaka | |
Tangelo | Citrus x tangelo (J. W. Ingram & H. E. Moore). // Citrus reticulata x Citrus paradisi | |
Tangor | Citrus x nobilis Lour // Citrus reticulata x Citrus sinensis | |
Calamondín | Citrofortunella microcarpa (Bunge) Wijnands // Citrus madurensis Loureiro | |
PEPITA | ||
Nombre común | Nombre taxonómico | |
Manzana | Malus domestica Borkh y otras especies de Malus comestibles (*) | |
Pera | Pyrus communis L. | |
Pera asiática | Pyrus pyrifolia(Burm. f.) Nakai | |
Membrillo | Cydonia oblonga Mill. | |
Níspero europeo | Mespilus germanica L. | |
Níspero japonés | Eriobotrya japonica(Thunb.) Lindl. | |
CAROZO | ||
Nombre común | Nombre taxonómico | |
Cereza | Prunus avium (L.) L. | |
Ciruela europea | Prunus domestica L. | |
Ciruela japonesa | Prunus salicina Lindl. | |
Damasco | Prunus armeniaca L. | |
Durazno | Prunuspersica (L.) Batsch. | |
Guinda | Prunus cerasus L. | |
Nectarina o pelón | Prunus persica (L.) Batsch. var nectarina (Aiton) Maxim // Prunus pérsica (L.) Batschvar. Nucipersica (Suckow) C. K. Schneid. | |
BAYAS Y OTRAS FRUTAS PEQUEÑAS | ||
Nombre común | Nombre taxonómico | |
Arándano | Vaccinium corymbosum L. y otras especies de Vaccinium L. comestibles (*) | |
Capulí, uchuva o aguaymanto | Physalis peruviana L. | |
Frambuesa | Rubus idaeus L. | |
Frutilla silvestre | Fragaria vesca (L.) Coville | |
Frutilla | Fragaria x ananassa (Weston) Duchesne ex Rozier | |
Grosella blanca o uva espina | Ribes grossularia L. | |
Grosella negra o cassis | Ribes nigrum L. | |
Grosella roja o corinto | Ribes rubrum L. | |
Guaviroba/guabiroba o guavirá | Campomanesia xanthocarpa (Mart.) O. Berg | |
Mora (arbórea) | Morus alba L. y M. nigra L. | |
Mora o Zarzamora, (arbustiva) | Rubus ulmifolius Schott. y otras especies de Rubus comestibles (*) | |
Rosa mosqueta | Rosa rubiginosa L., Rosa canina L. | |
Saúco | Sambucus australis Cham. Schltdl. y Sambucusnigra L. | |
Siete capotes | Campomanesia guazumifolia (Cambess.) O. Berg | |
Uva | Vitis vinifera L. y otras especies de Vitis comestibles (*) | |
Calafate | Berberis mycrophylla G. Forst. | |
Michay o Calafate | Berberis darwinii Hook. | |
Maqui | Aristotelia chilensis (Molina) Stuntz. | |
Manzana de Java, Manzana de cera, Manzana rosa | Syzygium samarangense (Blume) Merr. & L. M. Perry | |
Mistol | Ziziphus mistol Gris. | |
Piquillin | Condalia microphylla Cav. | |
Pitanga, ñangapirí o arrayán | Eugenia uniflora L. | |
Pitaya, Pitahaya o Fruta del dragón | Hylocereus undatus (Haw.) Britton & Rose // Stenocereus thurberi (Engelmann) Buxbaum | |
Zarzaparrila o Parrilla | Ribes magellanicum Poir. | |
CUCURBITAS | ||
Nombre común | Nombre taxonómico | |
Melón | Cucumis melo L. | |
Sandía | Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum. & Nakai. | |
Pepino dulce | Solanun muricatum Aiton. | |
Cayota o alcayota | Cucurbita ficifolia Bouché. | |
Zapallito redondo de tronco | Cucurbita máxima var zapallito Millán | |
OTRAS | ||
Nombre común | Nombre taxonómico | |
Açaí o asaí | Euterpe oleracea Mart. | |
Acerola | Malpighia emarginata DC. | |
Ananá o Piña | Ananas comosus (L.) Merr. | |
Babaco | Carica pentagona Heilborn // Vasconcellea × heilbornii (V. M. Badillo) V. M. Badillo | |
Badea | Passiflora quadrangularis L. | |
Banana | Musa x paradisiaca L. y otras especies de Musa comestibles (*) | |
Carambola | Averrhoa carambola L. | |
Chirimoya | Annona cherimola Mill. | |
Coco | Cocos nucifera L. | |
Dátil | Phoenix dactylifera L. | |
Durian o Durión | Durio zibethinus L. | |
Falso Guayabo, Feijoa o Guayabo del país | Acca sellowiana (O. Berg) Burret | |
Granada | Punica granatum L. | |
Granadilla | Passiflora ligularis Juss | |
Guanábana | Annona muricata L. | |
Guaba o pacay | Fruto de Inga edulis Mart. | |
Guayaba | Psidium guajaba L. | |
Higo o breva | Ficus carica L. | |
Kaki o caqui | Diospyrus kaki Thunb. | |
Kiwi | Actinidia deliciosa Planch. y otras especies de Actinidia comestibles (*) | |
Litchi | Litchi chinensis Sonn. | |
Longan | Euphorbia longana Steud // Dimocarpus longan Lour. | |
Lúcuma | Pouteria lucuma (Ruiz &Pav.) Kuntze | |
Mamón o Papaya | Carica papaya L. | |
Mango | Mangifera indica L. | |
Mangostan o Mangosteen | Garcinia mangostana L. | |
Oliva o Aceituna | Olea europaea L. | |
Palta | Persea americana Mill. y otras especies y variedades de Persea comestibles | |
Pasionaria, maracuyá amarillo o mburucuyá | Passiflora edulis Sims. | |
Rambután | Nephelium lappaceum L. | |
Tomate de árbol | Cyphomandra betacea (Cav.) Sendtn. | |
Tuna | Opuntia ficus-indica (L.) Mill. y otras especies de Opuntia comestibles (*) | |
Salacca | Salacca zalaca Mill. | |
Palmito (jejy’a) | Euterpe edulis Mart |
Nombre Común | Nombre taxonómico |
Cañiwa, canihua,canahua o qaniwa | Chenopodium pallidicaule Aellen |
Chía | Salvia hispánica L. |
Girasol | Helianthus annuus L. |
Guaraná o Uaraná | Paullinia cupana Kunth |
Lino | Linum usitatissimum |
Maní | Arachis hypogaea L. |
Piñón | Araucaria araucana, A. angustifólia, Pinus pinea L, Pinus araucano Mob. |
Sésamo | Sesamum indicum L., S. orientale L., S. radiatum L. |
Quinoa o quinua | Chenopodium quinoa Willd |
Zapallo | Cucúrbita maxima Duchesne ex Lam., Cucurbita moschata Duchesne, Cucurbita mixta Pangalo |